HÓA CHẤT XỬ LÝ NƯỚC THẢI: PHÂN LOẠI, CÔNG DỤNG VÀ ỨNG DỤNG THỰC TIỄN

1. Hóa chất xử lý nước thải là gì? Tầm quan trọng của xử lý nước thải

Hóa chất xử lý nước thải là những hợp chất vô cơ hoặc hữu cơ được sử dụng nhằm loại bỏ, trung hòa hoặc biến đổi các tạp chất, chất ô nhiễm có trong nước thải trước khi xả ra môi trường hoặc tái sử dụng. Các hóa chất này giúp điều chỉnh các thông số quan trọng như độ pH, độ màu, mùi, chất rắn lơ lửng, kim loại nặng, vi sinh vật gây bệnh… để nguồn nước đạt chuẩn theo quy định.

Tầm quan trọng của hóa chất xử lý nước thải

• Đảm bảo sức khỏe cộng đồng: Nước thải chưa qua xử lý có thể chứa nhiều vi khuẩn, virus, kim loại nặng gây hại. Việc dùng hóa chất giúp loại bỏ nguy cơ lây lan dịch bệnh, bảo vệ đời sống con người.
• Bảo vệ môi trường sinh thái: Nước thải công nghiệp, sinh hoạt khi xử lý đúng cách sẽ hạn chế ô nhiễm nguồn nước mặt, nước ngầm, từ đó duy trì sự cân bằng sinh thái.
• Tuân thủ quy định pháp luật: Doanh nghiệp phải đảm bảo nước thải đạt QCVN (Quy chuẩn Việt Nam). Sử dụng hóa chất là một giải pháp quan trọng để đáp ứng yêu cầu này.
• Giảm chi phí xử lý: Hóa chất xử lý nước thải giúp tăng hiệu quả các bước lọc, lắng, khử trùng, từ đó tiết kiệm năng lượng, nhân công và chi phí vận hành hệ thống.

2. Phân loại hóa chất xử lý nước thải theo công dụng

2.1. Chất keo tụ – tạo bông

Có khả năng trung hòa điện tích của các hạt lơ lửng trong nước, làm chúng liên kết lại thành bông cặn lớn, dễ lắng hoặc lọc ra khỏi nước.

Ví dụ: PAC, phèn nhôm, phèn kép, polymer anion/cation.

2.2. Chất tăng giảm pH

Giữ pH nước thải ở mức tối ưu (6,5 – 8,5), giúp các phản ứng keo tụ, kết tủa, khử trùng diễn ra hiệu quả.

Ví dụ: Xút NaOH (tăng pH), HCl và H2SO4 (giảm pH).

2.3. Chất khử trùng

Tiêu diệt vi khuẩn, virus, ký sinh trùng gây bệnh trong nước thải trước khi xả ra môi trường.

Ví dụ: Chlorine 70%, TCCA, Javen.

2.4. Chất khử mùi, phá bọt, khử màu

Loại bỏ mùi hôi khó chịu, xử lý hiện tượng tạo bọt trong bể xử lý, khử màu từ thuốc nhuộm và chất hữu cơ.

Ví dụ: thuốc tím, Antifoam, Decoloring CW-01.

2.5. Chất hấp phụ

Hấp phụ các chất hữu cơ khó phân hủy, kim loại nặng, hợp chất độc hại.

Đại diện điển hình: Than hoạt tính.

3. Các loại hóa chất xử lý nước thải phổ biến nhất hiện nay

PAC (Poly Aluminium Chloride)

• Dạng bột màu vàng chanh hoặc lỏng, tan tốt trong nước.
• Ưu điểm: Là chất keo tụ cao trợ lắng rất tốt, tạo bông to, hiệu quả xử lý nhanh , ít ảnh hưởng đến pH, lượng bùn thải ít.
• Ứng dụng: Xử lý nước thải dệt nhuộm, thực phẩm, sinh hoạt.

Polymer Anion/Cation

• Chất trợ keo tụ, tăng kích thước bông cặn.
• Giúp lắng nhanh, tiết kiệm hóa chất chính như PAC hoặc phèn.
• Ứng dụng: Nước thải công nghiệp, nước cấp, xử lý bùn.

Xút NaOH 

• Có dạng vảy dạng hạt hoặc dạng lỏng.
• Tác dụng: Tăng pH, trung hòa nước thải có tính axit, kết tủa kim loại nặng.
• Ứng dụng: Ngành dệt nhuộm, giấy, xi mạ.

Acid HCl (Axit Clohydric)

• Dùng giảm pH, trung hòa nước thải kiềm.
• Giá thành phải chăng, hiệu quả nhanh.
• Lưu ý: Cần kiểm soát chặt liều lượng để tránh ăn mòn thiết bị.

Acid H2SO4 (Axit Sunfuric)

• Mạnh hơn HCl, thường dùng cho nước thải công nghiệp có độ kiềm cao.
• Ngoài việc giảm pH, còn giúp kết tủa ion kim loại.

Chlorine 70% (Calcium Hypochlorite)

• Tác dụng khử trùng mạnh, diệt vi khuẩn và virus nhanh.
• Thường dùng trong xử lý nước thải sinh hoạt, y tế.

Viên nén TCCA (Trichloroisocyanuric Acid)

• Là chất khử trùng mạnh, giải phóng clo hoạt tính để tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm và tảo. TCCA giúp cải thiện chất lượng nước, loại bỏ mùi hôi và ngăn ngừa bệnh tật, được ứng dụng trong nước thải công nghiệp, hồ bơi, nuôi trồng thủy sản và nước sinh hoạt. 

• Ổn định hơn chlorine, hiệu quả khử trùng bền lâu.

Javen (NaOCl)

• Giá thành rẻ, dễ mua, vừa khử trùng vừa khử mùi.
• Dùng phổ biến trong nước thải sinh hoạt và công nghiệp nhẹ.

Mật rỉ đường + EM gốc

• Dùng trong công nghệ vi sinh để kích thích vi sinh vật phát triển. Giúp phân hủy chất hữu cơ hiệu quả, giảm mùi hôi.
• Ứng dụng: Nước thải sinh hoạt, chăn nuôi, chế biến thực phẩm.

Chất phá bọt Antifoam

• Loại bỏ hiện tượng tạo bọt trong bể sục khí hoặc bể phản ứng.
• Giúp quá trình xử lý ổn định, tránh tràn bể.

Khử màu nước Decoloring CW-01

• Chuyên dùng cho nước thải dệt nhuộm, giấy, in ấn.
• Hiệu quả loại bỏ màu hữu cơ bền, khó phân hủy sinh học.

• 

Than hoạt tính

• Có cấu trúc xốp, diện tích bề mặt lớn.
• Hấp phụ chất hữu cơ khó phân hủy, mùi, màu, kim loại nặng.

4. Công dụng và lợi ích của hóa chất xử lý nước thải

• Đảm bảo nước đầu ra đạt chuẩn xả thải: Giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp luật, tránh bị xử phạt.
• Tối ưu hóa hệ thống xử lý: Tăng hiệu quả lắng, lọc, khử trùng, từ đó giảm chi phí vận hành.
• Giảm thiểu mùi hôi và màu sắc khó chịu: Góp phần cải thiện chất lượng sống cho cộng đồng.
• Ngăn ngừa dịch bệnh: Loại bỏ vi sinh vật, vi khuẩn, virus trong nước thải.
• Thân thiện với môi trường: Hạn chế tối đa ô nhiễm nguồn nước mặt, nước ngầm và hệ sinh thái thủy sinh.
• Tiết kiệm chi phí dài hạn: Khi dùng đúng loại hóa chất, lượng bùn phát sinh ít hơn, dễ quản lý hơn.

5. Ứng dụng thực tiễn trong xử lý nước thải

Trong nước thải công nghiệp

• Ngành dệt nhuộm: Sử dụng PAC và Decoloring CW-01 để loại bỏ màu, Polymer để hỗ trợ lắng.
• Ngành giấy, bột giấy: Cần thuốc tím, than hoạt tính để xử lý lignin và mùi khó chịu.
• Ngành luyện kim, xi mạ: Sử dụng NaOH, H2SO4 để điều chỉnh pH, PAC để kết tủa kim loại nặng.
• Ngành chế biến thực phẩm: PAC, Polymer giúp loại bỏ chất hữu cơ và dầu mỡ.

Trong nước thải sinh hoạt

Nước thải đô thị, khu dân cư chứa nhiều chất hữu cơ, vi sinh vật gây bệnh. PAC và Polymer giúp lắng cặn, Chlorine và Javen tiêu diệt vi khuẩn, đảm bảo an toàn trước khi xả ra kênh rạch.

Trong nước thải y tế – bệnh viện

Đặc thù chứa vi khuẩn, virus, dược phẩm. Hóa chất như TCCA, Chlorine, thuốc tím được sử dụng với liều lượng cao hơn, đảm bảo xử lý triệt để, tránh nguy cơ lây nhiễm chéo.

Trong nước thải nhà máy, khu công nghiệp

Các khu công nghiệp thường có hệ thống xử lý tập trung, kết hợp nhiều loại hóa chất: keo tụ, điều chỉnh pH, khử màu, khử trùng. Ví dụ: một khu công nghiệp dệt nhuộm sẽ dùng cả PAC, Polymer, CW-01, than hoạt tính và Chlorine trong chuỗi xử lý.

6. Mua hóa chất xử lý nước thải ở đâu uy tín

Để xử lý hiệu quả, không chỉ cần công nghệ phù hợp mà còn phải có nguồn hóa chất chất lượng, đúng tiêu chuẩn. Hóa Chất Việt Mỹ (VMCGROUP) là một trong những đơn vị uy tín hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực phân phối hóa chất công nghiệp và xử lý nước thải.